Wprowadzenie
Pestycydy od lat budzą kontrowersje ze względu na ich wpływ na zdrowie ludzi i środowisko, w tym na pszczoły, które odgrywają kluczową rolę w zapylaniu upraw rolniczych. Ostatnie dane wskazują, że problem obecności pestycydów w produktach pszczelich jest powszechny. Niniejszy artykuł analizuje potrzebę przebadania polskiego rynku miodu i wosku pszczelego w kontekście ich zanieczyszczenia pestycydami, a także przedstawia dane dotyczące stosowania pestycydów w Polsce i innych krajach.
Teza
Polski rynek miodu i wosku pszczelego wymaga pilnego i kompleksowego przebadania pod kątem obecności pestycydów, aby chronić zdrowie konsumentów, pszczelarzy oraz bioróżnorodność środowiska.
Stosowanie Pestycydów w Polsce i Europie
Dane FAO z 2021 roku pokazują, że ukraińscy rolnicy zużyli 0,8 kg pestycydów na 1 ha upraw, podczas gdy polscy rolnicy zużyli 2,32 kg/ha. W krajach Europy Zachodniej zużycie było jeszcze wyższe, wynosząc 4,16 kg/ha. Dane Eurostatu za 2021 rok wskazują, że polscy rolnicy zużyli 1,86 kg pestycydów na 1 ha upraw, natomiast w krajach Europy Zachodniej było to od 2,41 kg do 2,66 kg/ha.
W Polsce w ostatnich latach zużywano następujące ilości pestycydów:
2022 rok: 22 299 946 kg na 14 197 890 ha upraw (1,57 kg/ha),
2021 rok: 26 949 220 kg na 521 860 ha upraw (1,86 kg/ha),
2020 rok: 24 616 368 kg na 14 754 860 ha upraw (1,67 kg/ha).
Dla porównania, w Belgii, Francji, Irlandii, Luksemburgu i Holandii w 2022 roku zużyto łącznie 84 505 902 kg pestycydów na 36 243 830 ha upraw (2,33 kg/ha).
Pestycydy w Miodzie
Problem zanieczyszczenia miodu pestycydami stał się zauważalny już w poprzedniej dekadzie. Badania z 2017 roku wykazały, że 75% próbek miodu z całego świata zawierało co najmniej jeden rodzaj neonikotynoidów, które są groźne dla pszczół. Wyniki te wzbudziły duże emocje w mediach, choć stężenia nie przekraczały dopuszczalnych norm w Unii Europejskiej. Niemniej jednak, ponad 1/3 próbek zawierała stężenie niebezpieczne dla zdrowia pszczół.
Sytuacja w Polsce
Badania przeprowadzone przez naukowców z Zakładu Pszczelnictwa w Puławach oraz Zakładu Badania Bezpieczeństwa Żywności w Skierniewicach wykazały obecność pestycydów w produktach pszczelich, zarówno z sadów konwencjonalnych, jak i ekologicznych. W próbkach wykryto 32 różne substancje aktywne, w tym te, których stosowanie jest zabronione w UE, takie jak chloropiryfos, chloroprofam i tolilofluanid. W próbkach z sadów ekologicznych ilość tych substancji była znacznie mniejsza.
Argumenty za Koniecznością Przebadania Rynku
Zdrowie Konsumentów: Zanieczyszczenie miodu i wosku pszczelego pestycydami może mieć negatywny wpływ na zdrowie konsumentów. Regularne spożywanie produktów zawierających pestycydy może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych.
Ochrona Pszczół: Pszczoły są kluczowe dla zapylania upraw rolniczych. Pestycydy, zwłaszcza neonikotynoidy, są szkodliwe dla pszczół, co może prowadzić do spadku ich populacji i w konsekwencji zmniejszenia plonów rolniczych.
Zrównoważone Rolnictwo: Przebadanie produktów pszczelich pozwoli na lepsze zrozumienie wpływu stosowania pestycydów na środowisko i zdrowie publiczne, co może prowadzić do bardziej zrównoważonych praktyk rolniczych.
Zaufanie Konsumentów: Regularne badania i transparentność wyników mogą zwiększyć zaufanie konsumentów do krajowych produktów pszczelich.
Podsumowanie
Aby zapewnić bezpieczeństwo konsumentów, ochronę pszczół oraz promować zrównoważone rolnictwo, konieczne jest przeprowadzenie kompleksowych badań nad obecnością pestycydów w polskim miodzie i wosku pszczelim. Wyniki tych badań powinny być publicznie dostępne i stanowić podstawę do dalszych działań regulacyjnych i edukacyjnych.
Źródło:
